Sasi të mëdha bakteresh mund të përfundojnë në detet e botës për shkak të shkrirjes së akullnajave, paralajmërojnë shkencëtarët. Midis tyre mund të gjenden patogjenë potencialisht të rrezikshëm, raporton BBC.
Akullnajat janë masa të mëdha akulli të formuara gjatë qindra apo mijëra viteve, dhe për shkak të ndryshimeve klimatike ato tani po shkrihen me një ritëm alarmues. Për shkak të shkrirjes së tyre, u ngrit edhe niveli i detit.
Studiuesit nga Universiteti Aberystwyth studiuan ujin nga akullnajat në të gjithë Evropën, Amerikën e Veriut dhe nga dy vende në Grenlandë.
Ata thonë se studimi i tyre ka treguar edhe një herë se ne duhet të trajtojmë ndryshimet klimatike sa më shpejt të jetë e mundur.
Ekipi hulumtues vlerëson se gjatë 80 vjetëve të ardhshëm, më shumë se 100.000 tonë mikrobe mund të lëshohen në ujë. Ky numër mund të krahasohet me numrin e të gjitha qelizave njerëzore në Tokë.
Mikrobiologu Andrew Edwards tha se ky hulumtim tregoi për herë të parë se sa mikroorganizma janë në të vërtetë “të bllokuar” në akullnajat.
“Numri i mikroorganizmave të çliruar do të varet nga sa shpejt do të shkrihen, domethënë sa shpejt do të ngrohet planeti”, shtoi ai.
Analizat e ekipit bazohen në një skenar “të moderuar” të ngrohjes, të zhvilluar nga paneli ndërkombëtar i ekspertëve të klimës IPCC. Ata vlerësojnë se temperatura në Tokë do të rritet mesatarisht nga 2 deri në 3 gradë Celsius deri në vitin 2100.
Duke rritur rrjedhën e ujit nga akullnajat në lumenj, liqene dhe dete të botës, cilësia e ujit mund të përkeqësohet ndjeshëm, shpjegon Edwards. Por pas disa dekadash, akullnajat do të shkrihen plotësisht.
“Ka rreth 200.000 pellgje ujëmbledhëse në botë që ushqehen nga uji akullnajore. Disa prej tyre janë mjedise shumë të ndjeshme, të zhvilluara dobët për sa i përket lëndëve ushqyese”, pohon ai.
“Të tjerët janë një burim të ardhurash për miliarda njerëz, mbijetesa e të cilëve varet nga uji që vjen nga këto akullnaja. Ne i konsiderojmë akullnajat si rezerva të mëdha ujore, por duhet të jemi të vetëdijshëm se ato janë gjithashtu ekosisteme të veçanta”, shtoi ai.
Ai thotë se ka mijëra mikroorganizma në akullnajat, disa prej të cilave mund të jenë të rrezikshme për njerëzit.
“Rreziku i kësaj është shumë i vogël, por ende duhet të hetohet në detaje”, përfundon ai.
Studiuesi Tristram Irvine-Fin thotë të njëjtën gjë.
“Gjatë dekadave të ardhshme, do të ndodhë shkrirja e akullnajave, ne duhet të punojmë në njohuritë tona për gjendjen dhe fatin e këtyre ekosistemeve. Kur ta kuptojmë këtë më mirë, do të jemi më në gjendje të parashikojmë ndikimin e ndryshimeve klimatike në akullnajat dhe mikroorganizmat që shkrirja e tyre do të lëshojë në mjedis”, thotë ky ekspert.
Gjetjet e këtij hulumtimi u publikuan në revistën “Nature Communications Earth & Environment”.
